Οι κάθε λογής επισκέπτες μέθυσαν από τα χαμόγελα και τους μεζέδες και αποκάλεσαν την πόλη μας ερωτική. Κρίμα που δεν ξέρουν ότι δεν υπάρχουν ερωτικές πόλεις παρά μόνο άνθρωποι που ερωτεύονται σ' αυτές.
Όπως γίνεται κάθε χρόνο έτσι και φέτος τα ρεπορτάζ και τα αφιερώματα για τη ΔΕΘ θα παρουσιάσουν μια γιορτή. Ένθετα στα περιοδικά με τα πιο in στέκια, τα πιο hot μαγαζιά, αυτά όπου συχνάζουν οι πιο όμορφες φατσούλες, μαζί με αποκαλύψεις και «μυστικά» της πόλης από «ανθρώπους που αγαπάνε και ξέρουν την πόλη εκ των έσω».
Όμως που ακούστηκε εραστής να περιγράφει τους μυστικούς διαδρόμους, τις σκιές και τα κύματα που ρέουν στο αιδοίο της αγαπημένης του. Οι πραγματικοί ερωτευμένοι με την πόλη έχουν το στόμα τους κλειστό. Γιατί αυτή είναι η πόλη μου, μια αγαπημένη. Ιεροσυλία η αποκάλυψη των μυστικών στους αδαείς. Μα και να στη δείξω πώς θα τη νιώσεις; Πώς μπορείς να δεις μέσα από τα μάτια τα δικά μου αν δεν είσαι δικός μου, ξένε ή ξένη. Θα κοιτάξεις αλλά δεν θα δεις παρά μόνο αυτά που διαφημίζουν οι δημόσιοι λειτουργοί. Και θα πεις «Δεν ήταν κι άσχημα...»
«Και τι να κάνω, πού να πάω, τι να δω» ξεπηδάνε οι αγωνιώδες ερωτήσεις του επισκέπτη. Πουθενά συγκεκριμένα, μόνο περπάτα! Απόφυγε τις βιτρίνες. Κοίτα ψηλά τα μπαλκόνια, χαμηλά το πλακόστρωτο, δεξιά και αριστερά τη ζωή. Σταμάτα στο δρόμο και πιάσε κουβέντα με έναν περαστικό. Από αγγίγματα θα μάθεις τι ομορφαίνει τη ζωή μας. Αγόρασε ένα παγωτό χωνάκι και άσε τη μοίρα να σε οδηγήσει στη λεωφόρο ή στα στενά σοκάκια της πόλης, ανατολικά ή δυτικά. Φλέρταρε με το άγνωστο. Σκέψου πόσοι περάσανε από εδώ. Τους περιέθαλψε η πόλη με μια γλυκιά αγκαλιά σαν ζεστό σαλέπι. Άκουσε τη Νύχτα. Τα παιδιά που παίζουν για το κέφι τους στο ραδιόφωνο στο Έκφραση , στον 88,5, η μανάβισσα που μας χαρίζει χαμόγελα, ο ζαχαροπλάστης που μιλάει καυλωμένος για τη μηχανή του, ο αποστεωμένος αλλά αξιοπρεπέστατος νεαρός στα φανάρια, ο κουλουρτζής... Όλοι αυτοί που αγαπήσαμε, αυτοί είναι η Θεσσαλονίκη. Άκου την πόλη...
Άκου την τύπισσα που διπλωμένη στα δύο κλαίει μπροστά στην εικόνα ενός χτυπημένου σκύλου. Άκου αυτούς που περιφέρονται μόνοι στην ομίχλη της παραλίας. Αυτή τη Θεσσαλονίκη δεν θα τη δεις ποτέ, όσους οδηγούς κι αν ξεφυλλίσεις, όσες συνταγές κι αν ακολουθήσεις. Η πόλη είναι οι άνθρωποί της!
Είναι αυτοί που οδηγούν ανάμεσα στις λωρίδες, που δεν ξέρουν σε τι χρησιμεύει το φλας και το λιγότερο που θα παραβιάσουν καθημερινά είναι το κόκκινο των φαναριών. Είναι οι γειτονιές που σχεδόν κανείς από τους επισκέπτες δεν πατά το πόδι του. Είναι οι ποιητές που δεν θα γνωρίσουν οι τουρίστες ποτέ γιατί αυτοί δεν εκδίδονται, μεταφορικά και κυριολεκτικά. Είναι και οι καλλιτέχνες που δεν επέπλευσαν στην κουλτούρα την κατεστημένη αλλά επέζησαν, εμμένουν και επιμένουν διαφορετικά.
Κάθομαι στο ταβερνάκι βλέποντας τις σκάλες που οδηγούν σε ένα δωματιάκι κολλημένο σχεδόν στις επάλξεις. Χτισμένο κάπου στα κάστρα, είναι ένα από τα σπίτια που είναι κυριολεκτικά κομμάτι των τειχών. «Πώς τους το επιτρέπετε;» διαμαρτυρόταν η Άννα με σπουδές και τίτλους στη Αγγλία-Αμερική, μέλος μια πολυεθνικής που πρόσφατα εγκαταστάθηκε στη πόλη...
"Τι να καταλάβεις τώρα και να σου εξηγήσω", σκεφτόμουνα.
Σεπτέμβριος 1959: Ήταν η περίοδος της Έκθεσης. Οι συγγενείς από το χωριό θεωρούσαν αυτονόητο ότι αφού είχαν το δικό τους άνθρωπο στη πόλη μπορούσαν να βολευτούν έστω και με στρίμωγμα σε ένα άθλιο ημιυπόγειο στη Σκρα, όχι μεγαλύτερο από 35 τ.μ. Είχαν μαζευτεί 23 άτομα. «Λες και ο παππούς μου είχε λεφτά να τους ταΐσει» μου λέει ο Κώστας. Εκεί να δεις πραγματικό ρεφενέ: Ο καθένας έφερνε μαζί του τη συνεισφορά του στο φαγητό. Αυγά, κότες, ζυμωμένο και ψημένο στο σπιτικό τον φούρνο ψωμί, τραχανά... ό,τι μπορούσε να προσφέρει.
Και όμως περνούσαν καλά. Δεν τα πρόλαβα να τα ζήσω αυτά και τα έμαθα από διηγήσεις.
Αν δεν μου το έλεγαν δεν θα το πίστευα: Κάποτε οι άνθρωποι ζούσαν με το σώμα! Οι έρωτες ήταν ανθρώπινοι: σ' αρέσω, μ' αρέσεις. Το ένα κορμί να γεμίζει το άλλο. Και το χαμόγελο ήταν βαθύ, μέσα από την ψυχή. Είναι παράξενο, τώρα που τα σπίτια μας μεγάλωσαν και γέμισαν με τόσα πράγματα που διευκολύνουν τη ζωή μας, το πόσο άδειασαν από τα συναισθήματα.
Και εμείς εδώ... Εμείς... Λέμε ότι βγάζουμε ένα περιοδικό για τη Θεσσαλονίκη, ορμώμενοι κυρίως από την αγάπη μας για την πόλη... Και μερικές φορές ανατριχιάζω όταν σκέφτομαι ότι πιο πολύ αγαπώ αυτούς που την κατοικούν, από ότι την ίδια την πόλη.
