Παρασκευή 21 Νοεμβρίου 2003

Φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Τα φεστιβάλ τα αντιπαθώ, όπως κάθε τι που γίνεται «θεσμός».
Συμμετέχω γιατί αγαπώ τον κινηματογράφο.
Μου έχει χαρίσει απλόχερα πολλές στιγμές συγκίνησης.
Διατηρώ το δικαίωμα της χαλαρής παρακολούθησης μέσα από την οπτική της διακωμώδησης και της ανατροπής του δημιουργού με την ανεμελιά ενός εφήβου, συνδυάζοντας την αισθητική και την μη σοβαρή διάθεση του υπερήλικα πολίτη. Όμως εκνευρίζομαι με όσους ταυτίζουν την έννοια της τέχνης με τον προβληματισμό. Ίσως γι' αυτό βαριέμαι τις βαθυστόχαστες αναλύσεις των κριτικών. Δεν υπάρχουν μέτρα στην τέχνη! Πρέπει να προστατεύουμε την αυθαιρεσία της και τον αυθορμητισμό της.

Αποφεύγω σκέψεις του τύπου «γιατί μου αρέσει;». Δεν έχω βάθος (και δεν λυπάμαι διόλου γι' αυτό), παρά μόνο ύψος. Πάντα, μέσα στην καταιγίδα ενός φιλμ, έχανα ένα κομμάτι και κέρδιζα ένα άλλο. Οι γνώμες για την ίδια ταινία εκ διαμέτρου αντίθετες. Παρακολουθώντας το έργο εκτροχιάζομαι. Και μέσα από τον εκτροχιασμό ο καθένας μας αντιδρά διαφορετικά. Λογικό δεν είναι; Αφού έχουμε διαφορετικό αποκωδικοποιητή.

Ούτε έχω κόλλημα με τη μαγεία της αίθουσας, τα Dolby surrounds κλπ. κλπ. Δεν μου κάνει, δεν με αγγίζει. Αν είναι να δω μια ενδιαφέρουσα ταινία, επιλέγω και το video.
Η δεύτερη πλευρά μου, όμως, τις πιο βαθιές νύχτες με οδηγεί στις σκοτεινές αίθουσες. Λατρεύω τις ιστορίες νουάρ, το παιχνίδι χωρίς κανόνες, με πλήθος ανατροπών. Κάποιες από αυτές διαμόρφωσαν την προσωπικότητά μου, σημάδεψαν τη ζωή μου. Εκεί είναι που θέλω πάντα να έχω μια παρέα και ας μην ανταλλάσσω ούτε μια κουβέντα. Δεν είναι οι ταινίες που με τραβάνε, αλλά οι θεατές.

Σήμερα διατηρώ έναν ανεξέλεγκτο πόθο γι' αυτά τα πλάσματα της νύχτας μου - η μέρα δικιά τους - που πηγαινοέρχονται βαδίζοντας πάνω κάτω και κυκλοφορούν σε φεστιβάλ και συναυλίες. Ίδια πρόσωπα θα δεις είτε πας στους U2 είτε στο φεστιβάλ κινηματογράφου, να βιώνουν κρυφά την πλευρά της απόγνωσης. Πρόσωπα χαμένα στο πλήθος, παραδομένα στους δαίμονες τους, σε δυνάμεις ακατανίκητες που σε παραλύουν...
Αυτοί είναι οι δικοί μου ήρωες...

Με συγκινούν όσοι θα επέλεγαν κάποια φορά να κόψουν τις φλέβες τους ή θα μπορούσαν να είναι έγκλειστοι σε άσυλα. Ψυχές που συχνά ζουν στο έρεβος. Ξέφυγαν από την οθόνη, δεν είναι «cult» για να γράφουν γι' αυτούς τα περιοδικά, περιφέρονται έξω από κινηματογραφικές αίθουσες, φτιάχνουν ποιήματα, βλέπουν τρελά οράματα και δεν κοιμούνται τις νύχτες. Και πάντα ντυμένες στα μαύρα, αυτές οι ψυχές ξεχωρίζουν από τα σκοτάδια, γιατί μέσα στην αγάπη και στο μίσος είναι ακόμη πιο πένθιμες. Όποιοι νομιμοποιήθηκαν και έγιναν «φεστιβαλικοί» μέσα μου ξεπεράστηκαν. «Παραφροσύνες» θα πει κάποιος... ναι, από αυτές που δεν γεννάνε ούτε οι ενέσεις ούτε βρίσκεις μέσα στο οινόπνευμα. Ανήκουν στους αυτόχειρες των ηπείρων.

O μόνος λόγος, λοιπόν, που πάω στα φεστιβάλ είναι για να ανταμώσω αυτά τα πρόσωπα που, σιωπηλά παρακολουθώντας, ήταν και παραμένουν «εκτός» ενταγμένα στη σιωπή. Και, κρίνοντας περισσότερο τα αποτελέσματα από ό,τι τις προθέσεις, στο μυαλό μου παραμένει πάντα καρφωμένο «μακάριες οι καταραμένες ψυχές, που δε βρίσκουν ανάπαυση και ψάχνουν πέρα από την οφθαλμαπάτη του λόγου ή της εικόνας». Υπάρχει λύτρωση;


Δίσκος εβδομάδας σπανιότατος

Mary Lou Williams
From the heart
Το «From the heart» σε άλλες εποχές το άκουγα όλη νύχτα με χαμηλωμένους τους προβολείς και σκοτεινή διάθεση. Ο ρυθμός της jazz να με γεμίζει και να με αδειάζει σαν βεγγαλικό. Δηλώνω εξαρτημένος...