«Είναι επικίνδυνο να ζεις με ασφάλεια (Νίτσε)»
Μείζον κοινωνιολογικό θέμα αποτελούν τα αποτελέσματα έρευνας εφημερίδας που αποκαλύπτει πως 6 στους 10 Έλληνες πιστεύουν πως οι κάμερες παρακολούθησης σε δημόσια σημεία περισσότερο προστατεύουν, παρά καταπατούν τα ατομικά και πολιτικά μας δικαιώματα. Δεχόμαστε λοιπόν με λεπτότητα και υπαρξιακό θράσος (φρικαλέος συνδυασμός) η προσωπική μας ζωή να «παραβιάζεται» προκειμένου να «προστατευτούμε» με το σαρδόνιο επιχείρημα πως «όποιος δεν έχει κάτι να κρύψει, δεν έχει και τίποτε να φοβηθεί».
Αυτό το επιχείρημα το άκουσα από δημόσια χείλη και εκείνη η φορά που αγνάντευα χαμένος στις σκέψεις μου, στη νέα παραλία στο ύψος της Αριστοτέλους. Επειδή δεν τους ενέπνεε η διάθεσή μου ως περιπατητής κάτω από τη βροχή, με οδήγησαν στην ασφάλεια για να διαπιστώσουν την ταυτότητά μου, παρά τις διαμαρτυρίες μου.
Τα επιχειρήματα υπέρ της βιντεοκαταγραφής και σε δημόσιους χώρους, είναι η αποφυγή των τρομοκρατικών ενεργειών και ο περιορισμός της εγκληματικότητας. Αυτή η παρακολούθηση όμως δεν έχει αποτρέψει τους εγκληματίες να εισβάλουν στις τράπεζες, τα κτίρια δηλαδή που σε τελική ανάλυση είναι αυτά που παρακολουθούνται κατά κόρον από κάμερες!
Και αν σκεφτεί κανείς το αλησμόνητο ότι (ξανά) ξεκίνησε η φιλολογία να γεμίσουμε με κάμερες τους δημόσιους χώρους όταν συνέβη το τρομοκρατικό χτύπημα στην αμερικανική πρεσβεία, το πιο καλά φυλασσόμενο κτίριο στην Ελλάδα, με φρουρούς και με κάμερες(!!!). Δηλαδή πόσες παραπάνω χρειάζονται; Μόνο γέλια θα προκαλούσε αυτή η φαιδρή νοθεία της νορμάλ σκέψης αν δεν έκρυβε κάποιους σοβαρούς κινδύνους.
Οι φιλήσυχοι πολίτες δεν έχουν να φοβηθούν τίποτα επιμένουν όσοι υποστηρίζουν τη δημόσια καταγραφή μας (οι φιλήσυχοι εργαζόμενοι που δεν απεργούν, οι φιλήσυχοι φοιτητές που δεν διαμαρτύρονται, οι φιλήσυχοι χριστιανοί που δεν αντιδρούν, αυτοί που δεν «μπλέκονται»). Καλλιεργείται και θεωρείται μαγκιά το να «μη μπλέκεις», μια υποταγή, μια σιωπηλή αποδοχή, μια ροή χολής του στιλ «άκου που σου λέω εγώ να κάτσεις ήσυχος γιατί….» κάτι που διόλου δεν σχετίζεται με μια ελεύθερη κοινωνία. Αναπτύσσεται μια φοβία και μια ανασφάλεια και επιβραβεύεται ως καλός πολίτης ο αδιάφορος, ο απομακρυσμένος που έντεχνα και μοιραία παραχωρεί κυριολεκτικά στην τύχη, κομμάτια της ελευθερίας του. Αναρωτιέμαι με ρίγος αν τα επόμενα χρόνια θα πρέπει να ζούμε υπό επιτήρηση. Αν θα καταγράφονται πόντοι εναντίον μας όταν συνομιλούμε δημόσια ή συναναστρεφόμαστε με «ύποπτα» άτομα, μελαψούς, Αλβανούς, απεργούς, απόβλητους και όλα τα εξιλαστήρια θύματα. Σκέψεις μολυσμένες με την «ασφάλειά μας».
Το θέμα δεν είναι η καταγραφή αλλά ποιος βλέπει αυτά τα προσωπικά δεδομένα. Στη βαθμολογία διαφθοράς στην ΕΕ είμαστε σχεδόν πρωταθλητές, μόνο η Πολωνία μας περνάει! Οι υπηρεσίες ασφαλείας και οι μηχανισμοί καταγραφής συνήθως αυτονομούνται (για να διασφαλισθεί η αντικειμενικότητά τους) αλλά δύσκολα ελέγχονται. Το πιο τρανό παράδειγμα για το πώς ασφαλίζονται τα «απόρρητα» που καταγράφονται είναι ένα βίντεο που τράβηξε δημόσια κάμερα και σήμερα κυκλοφορεί στο διαδίκτυο. Η τακτική σε καταγράφω, σημαίνει σε ελέγχω καθημερινά, να με φοβάσαι. Με φόβους όμως δεν λειτουργεί η διαδικασία της ελεύθερης σκέψης. Και τείνει να προσομοιωθεί ένα δημοκρατικό με ένα δικτατορικό καθεστώς όταν ο κάθε πολίτης είναι ύποπτος μέχρι απόδειξης της αθωότητάς του.
Και με ενοχλεί αισθητικά αν και ουσιαστικά σε κατώτερο επίπεδο, όταν πριν δυο περίπου χρόνια έγινε σχεδόν επανάσταση από τον Τύπο, την τηλεόραση και τον κάθε πικραμένο, με τις κρυφές κάμερες στα δωμάτια ξενοδοχείων που τραβούσαν υλικό από ζευγαράκια παράνομα και μη. Ξεσηκώθηκε σχεδόν το σύμπαν να διαμαρτύρεται για την παραβίαση της ατομικής ελευθερίας, (μέσα από το δικαίωμα να πηδάω στα κρυφά τη γυναίκα του γείτονα). Με ενοχλεί όχι βέβαια γιατί είμαι βράχος ηθικής, αλλά γιατί ξεσηκώνονται διαμαρτυρίες για όσα κοντόφθαλμα αντιλαμβανόμαστε, σχεδόν υπερασπιζόμενοι την ελευθεριότητα, ενώ παρακολουθούμε αδιαμαρτύρητα την ατομική μας ελευθερία να οδεύει σε ζόρικες διαδρομές…
Υ.Γ. (Η Μεγάλη Βρετανία έστησε τις περισσότερες κάμερες ανά κάτοικο από οποιαδήποτε άλλη χώρα: 50.000 στα λεωφορεία, 6.000 στο μετρό, 8.000 στους δρόμους, χρησιμοποιώντας το επιχείρημα της ασφάλειας των πολιτών της. Αλλά το ίδιο το υπουργείο Εσωτερικών της, με επίσημη έκθεσή του μετά από ειδική επιστημονική μελέτη, αναγνώρισε ότι τελικά η μείωση της εγκληματικότητας ήταν σχεδόν ανύπαρκτη).
